Sự thật về Fentanyl
Fentanyl là một loại thuốc phiện tổng hợp thường được dùng để điều trị cho những bệnh nhân bị đau mãn tính nghiêm trọng hoặc đau dữ dội sau phẫu thuật. Fentanyl là một chất được kiểm soát theo Lịch trình II tương tự như morphine nhưng mạnh hơn khoảng 100 lần. Dưới sự giám sát của một chuyên gia y tế được cấp phép, fentanyl có mục đích sử dụng y tế hợp pháp. Bệnh nhân được kê đơn fentanyl nên được theo dõi để phát hiện khả năng sử dụng sai hoặc lạm dụng.
Fentanyl bất hợp pháp, chủ yếu được sản xuất tại các phòng thí nghiệm bí mật ở nước ngoài và được buôn lậu vào Hoa Kỳ thông qua Mexico, đang được phân phối trên khắp đất nước và được bán trên thị trường ma túy bất hợp pháp. Fentanyl đang được trộn lẫn với các loại ma túy bất hợp pháp khác để tăng hiệu lực của thuốc, được bán dưới dạng bột và thuốc xịt mũi, và ngày càng được ép thành thuốc viên trông giống như thuốc phiện theo toa hợp pháp. Vì không có sự giám sát hoặc kiểm soát chất lượng chính thức, những viên thuốc giả này thường chứa liều lượng fentanyl gây chết người, không có loại thuốc nào được hứa hẹn.
Có nguy cơ đáng kể là ma túy bất hợp pháp đã bị cố tình pha trộn với fentanyl. Do hiệu lực và giá thành thấp, những kẻ buôn ma túy đã trộn fentanyl với các loại ma túy khác bao gồm heroin, methamphetamine và cocaine, làm tăng khả năng tương tác gây tử vong.
Sản xuất fentanyl bất hợp pháp không phải là khoa học chính xác. Hai miligam fentanyl có thể gây tử vong tùy thuộc vào kích thước cơ thể, khả năng chịu đựng và quá trình sử dụng trước đây của một người. Phân tích của DEA đã phát hiện ra rằng thuốc giả có hàm lượng từ 0,02 đến 5,1 miligam (gấp hơn gấp đôi liều gây tử vong) fentanyl trên mỗi viên.
- 42% số thuốc được thử nghiệm có chứa ít nhất 2 mg fentanyl, liều lượng được coi là có khả năng gây tử vong.
- Các tổ chức buôn bán ma túy thường phân phối fentanyl theo kilôgam. Một kilôgam fentanyl có khả năng giết chết 500.000 người.
Có thể có người uống thuốc mà không biết thuốc có chứa fentanyl. Cũng có thể uống thuốc khi biết thuốc có chứa fentanyl, nhưng không có cách nào biết được thuốc có chứa liều gây tử vong hay không.
Theo CDC, opioid tổng hợp (như fentanyl) là nguyên nhân chính gây tử vong do dùng thuốc quá liều ở Hoa Kỳ. So sánh giữa 12 tháng kết thúc vào ngày 31 tháng 1 năm 2020 và 12 tháng kết thúc vào ngày 31 tháng 1 năm 2021 trong giai đoạn này:
- Số ca tử vong do dùng thuốc quá liều opioid tăng 38,1 phần trăm.
- Số ca tử vong do dùng thuốc quá liều liên quan đến opioid tổng hợp (chủ yếu là fentanyl sản xuất bất hợp pháp) tăng 55,6 phần trăm và dường như là nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng tổng số ca tử vong do dùng thuốc quá liều.
Trừ khi một loại thuốc được kê đơn bởi một chuyên gia y tế được cấp phép và được phân phối bởi một hiệu thuốc hợp pháp, bạn không thể biết liệu nó là giả hay hợp pháp. Và nếu không có xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, không có cách nào để biết lượng fentanyl trong một viên thuốc riêng lẻ hoặc có bao nhiêu có thể đã được thêm vào một loại thuốc khác. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì hiệu lực của fentanyl.
Fentanyl ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?
Fentanyl, tương tự như các thuốc giảm đau opioid thường dùng khác (ví dụ như morphin), tạo ra các tác dụng như sau:
- sự hưng phấn
- giảm đau
- sự thư giãn
- sự an thần
- lú lẫn
- buồn ngủ
- chóng mặt
- buồn nôn
- nôn mửa
- bí tiểu
- sự co thắt đồng tử
Quá liều có thể dẫn đến:
- sự mê man
- thay đổi kích thước đồng tử
- da lạnh và ẩm ướt
- tím tái – da chuyển sang màu xanh
- suy hô hấp dẫn đến tử vong
- hôn mê
Nguồn: https://www.dea.gov